top of page

Справа Лукашэнкі. Як прыцягнуць дыктатара і ягоных паслугачоў да крымінальнай адказнасці


Каманда НАУ сабрала ў асобную «справу» ўсе злачынствы рэжыму Лукашэнкі. У ёй даступнай мовай прапісаныя механізмы прыцягнення да крымінальнай адказнасці дыктатара і ягоных паслугачоў

Спампаваць брашуру можна па спасылцы (англ. мова)

Справа Аляксандра Рыгоравіча Лукашэнкі.

Судовае разбіральніцтва. Былы прэзідэнт Рэспублікі Беларусь з 20 ліпеня 1994 года па 23 верасня 2020 года. З 23 верасня 2020 года — асоба, якая ажыццяўляе кантроль над унутранымі войскамі, Узброенымі Сіламі, Камітэтам дзяржаўнай бяспекі (КДБ), Галоўным упраўленнем па барацьбе з арганізаванай злачыннасцю і карупцыяй (ГУБАЗіК) і судовай сістэмай.

Абвінавачванне. Аляксандр Лукашэнка падазраецца ў злачынствах супраць чалавечнасці на тэрыторыі Беларусі / Латвіі / Літвы / Польшчы, у дачыненні да незаконнага перамяшчэння ўкраінскіх дзяцей як ваеннага злачынства, а таксама ў злачынстве агрэсіі.

Злачынствы супраць чалавечнасці

Напад на грамадзянскае насельніцтва Беларусі, які працягваецца з мая 2020 года.

Агульная колькасць ахвяр пазбаўлення волі, катаванняў, забойстваў, згвалтаванняў (у тым ліку непаўналетніх), гвалтоўных знікненняў, пераследаў па палітычных матывах і дэпартацый у рамках шырокамаштабнага і сістэматычнага нападу на грамадзянскае насельніцтва Беларусі з мая 2020 года перавышае 136 000 чалавек, пры гэтым больш за 10 чалавек забітыя, каля 1500 чалавек заключаны ў турмы як палітычныя зняволеныя, больш за 35 000 чалавек адвольна затрыманыя, больш за 100 000 беларусаў вымушаныя былі пакінуць краіну пасля выбараў.

Як дамагчыся правасуддзя:

  • Зварот у Міжнародны крымінальны суд іншымі дзяржавамі-ўдзельніцамі ў адпаведнасці з артыкулам 14 Рымскага статута ў дачыненні да злачынства дэпартацыі і патэнцыйна пераследу;

  • Стварэнне ў Беларусі спецыяльнага Міжнароднага крымінальнага трыбунала па злачынствах супраць чалавечнасці, які будзе мець юрысдыкцыю ў дачыненні да ўсіх учыненых злачынстваў супраць чалавечнасці;

  • Прымяненне механізмаў універсальнай юрысдыкцыі;

  • Зварот дзяржавы або групы дзяржаў у Міжнародны суд ААН з заявай аб узбуджэнні справы супраць Беларусі ў сувязі з парушэннем Канвенцыі супраць катаванняў і іншых жорсткіх, бесчалавечных або прыніжаючых годнасць відаў абыходжання і пакарання.

Дэпартацыя мігрантаў

Лукашэнка мэтанакіравана вядзе кампанію па дэстабілізацыі Еўропы, завабліваючы мігрантаў у Беларусь і сілком адпраўляючы іх да мяжы ЕС, узбройваючы іх і ствараючы штучны міграцыйны крызіс. Ахвярамі гэтай кампаніі сталі не менш за 12 000 мігрантаў.

Няхай гэта будзе прымяненне фізічнай сілы, пагроза прымянення сілы або стварэнне нечалавечых умоў жыцця ў «зоне адчужэння» на мяжы, дзеянні Лукашэнкі і яго саўдзельнікаў у многіх выпадках могуць прадстаўляць сабой гвалтоўную высылку і раўназначныя дэпартацыі па сэнсе артыкула 7(1)(d) Рымскага статута.

Як дамагчыся правасуддзя:

  • Зварот у Міжнародны крымінальны суд іншымі дзяржавамі-ўдзельніцамі ў адпаведнасці з артыкулам 14 Рымскага статута;

  • Стварэнне ў Беларусі спецыяльнага міжнароднага трыбунала па злачынствах супраць чалавечнасці;

  • Прымяненне механізмаў універсальнай юрысдыкцыі.

Ваенныя злачынствы

У перыяд з верасня 2022 г. па май 2023 г. больш за 2100 дзяцей ва ўзросце ад 6 да 15 гадоў па загадзе Лукашэнкі былі вывезены з акупаваных Расіяй тэрыторый Украіны ў так званыя лагеры адпачынку і санаторыі Беларусі, у прыватнасці ў лагер «Дубрава» (Мінская вобласць).

Незаконнае перамяшчэнне грамадзянскага насельніцтва ўяўляе сабой ваеннае злачынства, прадугледжанае артыкулам 8(2) (a) (vii) Рымскага статута.

Як дамагчыся правасуддзя:

Перадача ўсіх доказаў гэтых злачынстваў у Міжнародны крымінальны суд, пад юрысдыкцыяй якога знаходзіцца сітуацыя ва Украіне.

Злачынства агрэсіі

Лукашэнка даў тэрыторыю Беларусі для наземнага ўварвання расейскіх войскаў ва Украіну. Тэрыторыя Беларусі таксама выкарыстоўваецца расейскай вайсковай авіяцыяй для нанясення ракетных удараў, у выніку якіх гінуць сотні мірных жыхароў Украіны і руйнуецца інфраструктура, неабходная для выжывання цывільнага насельніцтва.

NB! Ахвярамі гэтага злачынства з'яўляюцца не толькі ўсе мірныя жыхары, якія загінулі ў выніку нападаў з тэрыторыі Беларусі, але і ўдзельнікі баявых дзеянняў, якія загінулі пры абароне сваёй краіны.

Як дамагчыся правасуддзя:

Стварэнне спецыяльнага міжнароднага трыбунала па злачынстве агрэсіі супраць Украіны, пад юрысдыкцыю якога падпадае і вышэйшае ваенна-палітычнае кіраўніцтва лукашэнкаўскага рэжыму.

«Праява несправядлівасці ў адным месцы — гэта пагроза справядлівасці паўсюль». Марцін Лютар Кінг-малодшы

Comments


bottom of page