«Ёсць такі выраз: elephant in the room. І гэты слон нікуды не сыдзе, калі з ім нічога не рабіць. Не. Ён разграміць гэты пакой і растопча жыхароў. Гэты слон — Расія. І яна ўжо ў нашым пакоі, у Еўропе. Магчыма, нам страшна, Еўропе страшна? Але ёсць і яшчэ адзін выраз: eat the elephant piece by piece. І рэжым Лукашэнкі ў Беларусі, галоўны хаўруснік Расіі — гэта менавіта той кавалак, з якога трэба пачаць есці слана, калі мы хочам выгнаць яго з пакою. І які Еўропе дакладна па зубах», — адзначыў Павел Латушка падчас удзелу ў дыскусійнай панэлі «Постасці новай Еўропы» ў рамках 10-ай Міжнароднай еўрапейскай канферэнцыі ў Гданьску. Мерапрыемства адбылося ў Еўрапейскім цэнтры салідарнасці — месцы, дзе адбываліся гістарычныя падзеі, якія прывялі да зменаў у Еўропе.
Удзел у дыскусійнай панэлі прынялі дырэктар Еўрапейскага цэнтра салідарнасці ў Гданьску Базыль Керскі, палітолаг, дырэктар польскага офісу Фонда Конрада Адэнаўэра Давід Грэгош, дэпутат Вярхоўнай Рады Украіны, сустаршыня дэпутацкай групы Вярхоўнай Рады Украіны па міжпарламенцкіх сувязях з Рэспублікай Польшчай Мікола Княжыцкі, намесніца галоўнага рэдактара часопіса «Новая Усходняя Еўропа» Івона Рэйхардт.
Падчас удзелу ў дыскусійнай панэлі Павел Латушка адзначыў: «Калі б у 2020 годзе ў Беларусі перамагла дэмакратыя, то вайны магло б і не быць. Пытанне адсутнасці стратэгіі ў дачыненні да Беларусі і ў 2020 годзе, і сёння — ключавое для будучых перспектыў Беларусі і беларусаў у Еўрапейскім саюзе. Нам вельмі важная салідарнасць і сімвалічна, што гэтае слова мы вымаўляем сёння ў Гданьску — горадзе, які з'яўляецца калыскай салідарнасці.
З іншага боку мы аддаём сабе справаздачу, што толькі ад нас залежыць будучыня Беларусі. Сёння для нас важна не дапусціць, каб на беларуска-еўрапейскай мяжы быў пабудаваны берлінскі мур. Разумеючы важнасць забеспячэння нацыянальнай бяспекі суседзяў-членаў Еўрапейскага саюза, мы звяртаемся да нашых еўрапейскіх партнёраў, каб былі захаваныя магчымасць свабоднага перамяшчэння беларусаў у Еўрапейскі саюз, атрымання віз, у тым ліку ўвядзення лічбавых віз для беларусаў, каб Еўропа паказала сваю адкрытасць для беларусаў, а з іншага боку — каб яна дэманстравала эфектыўнасць у вачах беларусаў, якія дагэтуль вераць у дэмакратыю, у тым ліку — гэта і адказнасць.
На маім асабістым канале я правёў апытанне, што з'яўляецца прыярытэтным для нашай кааліцыі, якая ўдзельнічала ў выбарах у Каардынацыйную раду. І 75% апытаных беларусаў паставілі на першую пазіцыю важнасць прыцягнення да адказнасці рэжыму Лукашэнкі і яго саўдзельнікаў за злачынствы.
Важна казаць і пра фактычнае прызнанне інстытутаў, якія ствараюць дэмакратычныя сілы. Беларусы сёння змагаюцца за дэмакратыю, а значыць — і змагаюцца за сваю будучыню ў Еўропе. Беларусы падвергнутыя велізарным рэпрэсіям, катаванням ва ўласнай краіне. Таму важна гэта разумець і важна на гэта адказаць выразным планам дзеянняў у падтрымку нашай барацьбы».
Асноўны тэзіс, які выказвалі замежныя ўдзельнікі дыскусій, прадстаўнікі польскага і ўкраінскага бакоў грунтуецца на падыходзе «безумоўнай падтрымкі Украіны, якая змагаецца за сваю тэрытарыяльную цэласнасць супраць агрэсара, і дэмакратычнай Беларусі, народ якой змагаецца і таксама церпіць ад гвалту і рэпрэсій».
Падчас знаходжання ў Гданьску таксама адбыліся кароткая сустрэча Паўла Латушкі з прэзідэнткай Гданьска Аляксандрай Дулькевіч. Прэзідэнтка Гданьска ініцыятыўна запрасіла Паўла Латушку на асобную сустрэчу, падчас якой плануецца абмеркаваць усе праблемныя пытанні, якія непакояць беларусаў, якія пражываюць у Гданьску. Дамовіліся падрыхтаваць адпаведныя пытанні і накіраваць іх загадзя дзеля таго, каб сустрэча мела найбольшы плён. Таксама адбылася сустрэча з членам групы Сейма Польшчы па супрацоўніцтве з дэмакратычнай Беларуссю Яцэкам Карноўскім, з якім дасягнута дамоўленасць аб сустрэчы ў Варшаве з прадстаўнікамі дадзенай парламенцкай групы.