top of page

Гісторыя адной карціны


Павел Паўлавіч Латушка: намеснік кіраўніцы Аб'яднанага Пераходнага Кабінета Беларусі, кіраўнік Народнага антыкрызіснага ўпраўлення, пасол

Рамонт службовага кабінета — традыцыйна гэтым пачынаецца праца кожнага новага міністра. Такая нефармальная традыцыя існуе і ў міністраў у Беларусі яшчэ з савецкіх часоў. Калі я стаў міністрам культуры, на гэтыя мэты мой папярэднік Уладзімір Мацвейчук нават пакінуў мне бюджэт — каля 11 тысяч еўра. Кабінет сапраўды патрабаваў рамонту — ён быў проста няўтульным, шафы ў ім былі яшчэ савецкімі: зношаныя, з часам яны зусім састарэлі. Шмат прадметаў інтэр’еру ў кабінеце засталіся з часоў Юрыя Міхневіча — міністра культуры БССР, які займаў гэтую пасаду амаль 20 гадоў. 

«Лясная дарога» Жукоўскі. Алей. 1898
«Лясная дарога» Жукоўскі. Алей. 1898

У гэтым пытанні я тады прыняў прынцыповае рашэнне: я не буду пачынаць працу міністрам з рамонту кабінета, таму што рамантаваць трэба было не кабінет, а падыходы ў фінансаванні ўсёй сферы культуры — і акурат на гэта трэба было шукаць грошы. Таму рамонт быў адкладзены і адбыўся толькі праз два з паловай гады.

За гэты час мы распачалі сапраўды новае фінансаванне культуры: гэта і рэалізацыя дзяржаўнай праграмы «Замкі Беларусі» — аднаўленне больш за 30 палацаў і замкаў па ўсёй нашай Бацькаўшчыне, і рэалізацыя праграмы аднаўлення, рэканструкцыі, рамонту ўсіх (27) дзяржаўных тэатраў у краіне, пачала дзейнічаць новая дзяржпраграма «Культура Беларусі 2010-2015», якая значна павялічыла дафінансаванне культуры ў рэгіёнах. Таксама пакрылі запазычанасць перад беларускімі мастакамі, у чатыры разы павысілі дафінансаванне прэм’ерных пастановак для беларускіх дзяржаўных тэатраў, рэалізавалі шмат іншых важных праектаў.

«Кастусь Каліноўскі» Гугель, Кудрэвіч. Алей. 1958
«Кастусь Каліноўскі» Гугель, Кудрэвіч. Алей. 1958

Падчас рамонту старую мэблю, савецкія лакіраваныя шафы — акурат як у савецкіх фільмах — мы прыбралі. Утварылася велічэзная вольная прастора на сцяне — і гэтую прастору неабходна было запоўніць. Я вырашыў знайсці нешта знакавае, сімвалічнае, звязанае з нацыянальным разуменнем культуры. Я зрабіў свядомы выбар — размясціць у кабінеце міністра карціну «Кастусь Каліноўскі» (Гугель, Кудрэвіч. 1958).

Калі працу размясцілі ў кабінеце, я сказаў сваёй камандзе, што ўжо пасля такога абнаўлення тут можна годна прымаць любога амбасадара замежнай краіны. І калі яны прыходзілі ў Міністэрства, у кабінет міністра, яны сапраўды звярталі ўвагу на гэты твор. А замежных гасцей было нямала: паслы Кітая, Палесціны, Украіны, Літвы, калегі-міністры з розных краін свету, партнёры, мецэнаты.

Але памятаю, што тады ў размове з калегамі па Міністэрстве я зрабіў заўвагу: можна годна тут любога пасла замежнай краіны прымаць, але наўрад ці пасля ўстаноўкі гэтай карціны ў кабінет міністра прыйдзе амбасадар Расіі. Так і атрымалася: амбасадар Расіі сапраўды ніколі так і не пабачыў гэты твор.

22.02.2020 капліца, Росы, Літва
22.02.2020 капліца, Росы, Літва

Постаць Кастуся Каліноўскага — асаблівая для беларускай гісторыі і культуры. Паўстанне Кастуся Каліноўскага — гэта пацверджанне таго, што беларусы моцныя, беларусы ўмеюць адстойваць свае правы, выступаць за вольнасць і незалежнасць краіны. У гісторыі Беларусі былі складаныя моманты, але ж мы аднавілі сваю незалежнасць, сталі самастойнай краінай.

Так, гісторыя згуляла з намі злы жарт у 1994 годзе, але гэта не азначае канец, гэта азначае толькі адно — яшчэ раз беларускаму духу трэба падняцца, як ён падняўся ў 1863 годзе, але і вырашыць ужо гэтую задачу. Вырашыць назаўсёды.

Comments


bottom of page