Каля 300-500 байцоў з Беларусі дапамагаюць абараняць Украіну ад расейскай агрэсіі. Беларускія дысідэнты спадзяюцца, што супраціў ва Украіне распаўсюдзіцца на іх уласную краіну. Лідэр апазіцыі Павел Латушка заклікае да ўзмацнення санкцый Еўрапейскага саюза супраць дыктатара Аляксандра Лукашэнкі.
Берлін. Усяго праз некалькі дзён пасля пачатку расійскага ўварвання ва Украіну ў сацыяльных сетках з'явіліся першыя паведамленні аб добраахвотніках з Беларусі, якія рушылі ў суседнюю краіну, каб дапамагчы абараніцца ад расійскай агрэсіі. Тым часам, паводле слоў лідэра беларускай апазіцыі Паўла Латушкі, два беларускія падраздзяленні ўжо дзейнічаюць у складзе ўзброеных сіл Украіны. Адзін з іх — батальён імя Кастуся Каліноўскага, названы ў гонар беларускага нацыянальнага героя 1860-х гадоў і полк «Пагоня».
«У батальёне Каліноўскага ў тым ліку ваююць добраахвотнікі, якія ўжо бралі ўдзел у баявых дзеяннях на Данбасе ў 2014 годзе», — паведамляе Латушка, раней міністр культуры Беларусі, а цяпер у Варшаве ўзначальвае апазіцыйную арганізацыю «Нацыянальнае антыкрызіснае кіраванне» (НАУ). У склад палка «Пагоня» таксама ўваходзяць афіцэры запасу беларускіх узброеных сіл і афіцэры беларускага спецназу. «Абодва падраздзяленні змагаюцца за незалежнасць Украіны, але ў той жа час і за незалежнасць Беларусі», — сказаў Латушка ў інтэрв'ю RedaktionsNetzwerk Deutschland (RND).
Многія беларускія дысідэнты спадзяюцца, што ўкраінскае супраціўленне распаўсюдзіцца і на Беларусь, каб пазбавіцца ад дыктату Расіі і зрынуць дыктатара Аляксандра Лукашэнку, які знаходзіцца ва ўладзе ў Мінску ўжо 28 гадоў. «Рэжым Лукашэнкі — гэта марыянеткавы ўрад Масквы, які прыгнятае беларускі народ і падпарадкоўваецца інтарэсам Крамля», — падкрэслівае Латушка.
Аляксандр Фрыдман, гісторык, які спецыялізуецца на Усходняй Еўропе, выхадзец з Мінска, які жыве ў Берліне, лічыць, што існаванне беларускіх добраахвотнікаў важнае і з «гістарычнага пункту гледжання». «Гэтыя байцы ратуюць гонар Беларусі і паказваюць, што не ўсе з'яўляюцца прыхільнікамі Расіі», — кажа Фрыдман. Большасць беларусаў супраць гэтай вайны, гаворыць ён. «Людзі кажуць, што гэта ганьба».
Аднак мужнасць і пафас добраахвотнікаў могуць засланіць той факт, што тэрміны батальён і полк з'яўляюцца хутчэй сімвалічнымі і нічога не гавораць аб рэальнай сіле падраздзяленняў. Батальён складаецца з 300 — 1200 чалавек, а полк можа складацца з чатырох батальёнаў. Паводле ацэнкі Фрыдмана, агульная колькасць актыўных беларускіх баевікоў ва Украіне зараз складае ад 200 да 500 чалавек.
Аднак беларускі апазіцыйны палітык Вадзім Пракопаў цвёрда перакананы, што іх можа за кароткі час стаць больш: «Няма сумненняў, што мы маглі б адносна хутка стварыць полк у 1000 чалавек», — сказаў Пракоп'еў RND. Былы бізнэсовец са сферы грамадскага харчавання, які ў мінулым таксама прайшоў ваенную падрыхтоўку ў Расіі, у цяперашні час узначальвае полк «Пагоня» ва Украіне і займаецца падрыхтоўкай добраахвотнікаў, большасць з якіх прыбываюць праз польскую мяжу. «Праблема заключаецца ў лагістыцы, добраахвотнікі могуць далучацца да нас толькі невялікімі групамі, таму што ім усім даводзіцца перасякаць мяжу па асобнасці», — кажа Пракоп'еў.
Цяпер вельмі складана атрымаць выязную візу з Беларусі. Таму большасць беларусаў прыязджаюць праз Польшчу, Літву ці Латвію, куды яны беглі раней. Акрамя таго, ва ўкраінскага боку існуе трывога перад шпіёнамі, што затрымлівае прыём байцоў.
У самой Беларусі таксама працягваецца супраціўленне. Паколькі Лукашэнка падаў у распараджэнне расейскага войска ўсю краіну ў якасці раёна разгортвання, уключаючы аэрапорты, лагістычныя цэнтры і лякарні, першыя акты сабатажу адбыліся ўжо праз некалькі дзён пасля пачатку расейскіх нападаў на Ўкраіну з Беларусі. «Мы называем гэта чыгуначнай вайной», — кажа Пракоп'еў, маючы на ўвазе серыю нападаў на размеркавальныя і рэтрансляцыйныя станцыі беларускай чыгуначнай сеткі.
Так, пасля пачатку вайны, у Беларусі было здзейснена па меншай меры сем задакументаваных нападаў на розныя ўчасткі шляху, якія прывялі да прыпынку або, прынамсі, значнаму запаволенню перавозак войскаў і тэхнікі расейцаў. Акрамя таго, чыгуначнікі і дысідэнты знішчалі сігналы, пашкоджвалі шляхі і здзяйснялі хакерскія напады. У адказ Лукашэнка ўзмацніў жорсткасць ахову чыгуначных вузлоў падраздзяленнямі КДБ.
Напярэдадні нападу Расіі ва Украіну, каля 23 гадзін з Беларусі былі выпушчаны ракеты па ўкраінскай тэрыторыі, што пазней прызнаў сам Лукашэнка. Хаця да гэтага часу беларускія войскі афіцыйна не ўмешваліся ў вайну, Павел Латушка ўжо даўно лічыць, што надышоў час вырашыць праблему «Лукашэнкі», і заклікае Еўрапейскі саюз да ўзмацнення санкцый. «Што яшчэ павінен зрабіць Лукашэнка, каб Еўропа прыцягнула яго да адказнасці?».
Comments